Dit blijkt uit onderzoek van het bureau Enigma Research in opdracht van de Leeuwarder Courant . Hieraan deden in Friesland 800 inwoners van 18 jaar en ouder mee. Volgens de onderzoekers wijken de uitkomsten maximaal 3,5 procent af van de werkelijke situatie.

Wat het meeste opvalt - vooruitkijkend naar de verkiezingen voor Provinciale Staten en de waterschappen, komende woensdag - is de afstraffing van de huidige landelijke regeringspartijen. ,,Er is heel duidelijk behoefte aan een nieuw geluid, een nieuwe wind. Ook in Friesland’’, zegt onderzoeker Robert Oosterbaan. ,,Nu het landelijk niet lukt, hopen mensen dat geluid bij de provincie te krijgen.’’

Hier is met name de VVD het slachtoffer van. Voor de Provinciale Staten krijgt de partij in het opinieonderzoek slechts 3 procent van de stemmen. In 2019 was dit nog 9,4 procent en in 2015 10,9 procent.

Daling CDA valt nog mee

Het CDA, dat vier jaar geleden nog de grootste partij in de Friese Staten werd met 16,7 procent van de stemmen, staat nu op 12 procent. Deze daling lijkt landelijk gezien nog mee te vallen. ChristenUnie keldert van 6,6 procent in 2019 naar 2 procent in de huidige peiling en D66 gaat van 4,1 procent naar 3 procent.

Opvallend is ook dat Forum voor Democratie overeind blijft. Van de 13,4 procent van de stemmen vier jaar geleden houdt de partij 12 procent over. Net als in veel andere provincies is de BoerBurgerBeweging (BBB) de grote winnaar. In Friesland kan de nieuwkomer rekenen op 17 procent van de stemmen, goed voor de bovenste trede van het podium en duidelijk meer dan de nummers twee CDA en Forum (beide 12 procent).

Overigens scoort BBB in Drenthe en Groningen nog veel beter; respectievelijk 29 en 26 procent van alle stemmen. Ook bij de waterschappen komt de partij in deze twee provincies rond de 25 procent uit. In Friesland is dit 17 procent. Het CDA volgt hier met 16 procent van de stemmen, de FNP met 14 procent.

FNP klimt naar 11 procent

Bij de Provinciale Staten klimt de FNP van 7,9 procent in 2019 naar 11 procent in dit onderzoek. De PvdA daalt van 13,4 procent naar 11 procent, GroenLinks houdt van de 7,7 procent nog 5 procent over. Opgeteld zijn PvdA en GroenLinks, die samen verder willen, dus net niet zo groot als de nummer één BBB: 16 versus 17 procent. De PVV komt uit op 7 procent.

Het bureau Enigma Research ontdekte dat veel mensen van plan zijn om woensdag te stemmen; de meesten gaan zowel voor de Provinciale Staten als voor het waterschap naar de stembus. Wel voelt het waterschap voor aardig wat Friezen als ver weg. Voor de Statenverkiezingen hoeft nog maar 13 procent van de mensen zijn of haar stem te bepalen, de rest weet al welke partij het gaat worden of neigt naar een partij. Voor het waterschap moet 34 procent nog een keuze maken.

Ondanks de foutenmarge van slechts 3,5 procent stelt Enigma Research dat bij opinieonderzoek het voorspellen van een verkiezingsuitslag enigszins ,,glad ijs’’ is. Dit komt door zwevende kiezers, ondervraagden die sociaal wenselijke antwoorden geven en een groep inwoners die wel stemt, maar voor onderzoekers lastig (online) te bereiken is, aldus onderzoeker Oosterbaan.